Disleksi, okuma yazma, matematik gibi becerilerde aksaklıkla meydana gelen özgül öğrenme güçlüğüdür demiştik. Sorunun kaynaklandığı alana göre hepsinin özel bir ismi ve ayrı özellikleri bulunur. Disleksi akademik beceriler ile ilgilenmeye başlanıldığında anlaşılır. Özellikle okula yeni başlayan bir çocukta bariz belirtiler görülür. Yazısında ve okumasındaki yaşıtlarından geri kalmışlığı, bu rahatsızlığı açığa çıkarır.
Disleksinin meydana gelmesiyle birlikte yanında bazı sorunları da getirir. Yazı ve okumadaki aksaklıklar nedeniyle birey öğrenme zorlukları yaşar, okuma ve yazmadan soğur. Kendini bir alanda geliştirmekte zorlanır. Zaten adaptasyon yaşamaya çalışan bireyin yeni bir şey öğrenmek için sarf ettiği çaba çok daha fazla olur. Disleksinin beraberinde getirdiği sorunları öğrenme bozuklukları, yönetici işlev bozuklukları, sosyal/duygusal sorunlar ve konuşma problemleri olarak sınıflandırırız. Dilerseniz disleksinin öğrenme bozukluklarını ayrıntılı şekilde inceleyelim:
Disleksinin Öğrenme Bozuklukları
Disgrafi: Bireyin yazı yazmasında meydana gelen sorundur. Yazı yazma pratikliği ile alakalıdır. Yazı yazarken çabuk yorulurlar ve yavaş yazarlar. Yazının anlaşılması zordur. Çizim yeteneğinden kaynaklı değil de el yazısında meydana gelen biçimsel bozukluktur. Eğer çizim yeteneğinden kaynaklı olsaydı motor becerilerin etkilendiği dispraksi kaynaklı olabilirdi. Ve disgrafili bireyin çizim yetenekleri çok gelişmiş olabilmektedir.
- Sözcükteki harflerin büyüklük ve hizalarını ayarlayamama
- Kelimelerin arasında orantısız boşluk bırakma
- Yarım yamalak yazılmış harfler ve tamamlanmamış kelimeler
- Dikkatsizlik nedeniyle özensizlik
- Hatalı kalem tutuşu ve ellerin çabuk yorulması
- Kağıda dökülmüş yazılarda başarısızlık
- Yazılı anlatım başarısızlığı
- Üç boyutu algılayamama
Diskalkuli: Matematiksel becerilerin zekadan bağımsız olarak beklenenin altında olmasıdır. Matematik ve aritmetiğe ek olarak konsantrasyon, kavrama, yorumlama, oran-orantı yetenekleri de gerekmektedir. Yani bu işlemlere okuma yazma bilgisi de gereklidir.
- Matematik kavramlarını zor algılama
- İşlemlerde kısa süreli unutkanlıklar nedeniyle hatalar yapma
- Matematik problemlerini uzun sürede çözme
- Rakamların yazılışlarını karıştırma ( ters yazma, yönlerini karıştırma)
- Sayıları büyüklük ve küçüklüklerine göre sıralayamama
- Hem sözel hem matematiksel nedenli olarak gün ve ay kavramlarını algılamakta zorlanma
- Yer yön bilgisinde zayıflık
- Geometrik şekilleri orantısız çizme
Dispraksi: Birey hareket koordinasyonunu yerine getirmede güçlük çeker. Beyin hareketleri uygun sıraya koyamaz ve konuşma, el kol koordinasyonu etkilenir.
- Sürekli etrafına çarparak yürüme
- Sakarlık
- Bağcık bağlayamama
- Düğme ilikleyememe
- Maket yapma, yapboz gibi oyunlarda başarısızlık
- El yazısını yazarken zorlanma
- Yazarken satır atlama, yazdığı yeri kaybetme
- Okuduğu yeri kaybetme
- Baskın el değişimleri (sağ iken sol, sol iken sağ olarak değişmesi)
- Şekil çizerken zorlanma, cetvel ve pergel kullanmada zorluk çekme