Somatorform bozukluğuna sahip kişi, psikolojik bozukluğun zihinsel bir sürecinden sonucu nedeniyle fiziksel yakınmalardan şikayetçi olur. Bedensel yakınmalar ve işlevsel bozukluk belirtileriyle karakterize bir ruhsal bozukluktur. Bozuklukların temelinde anksiyete vardır ancak kendini bedensel belirtilerle açığa çıkarır.
Somatoform Bozukluklarının Sınıflandırılması ( Dsm-Iv )
- Somatizasyon bozukluğu
- Farklılaşmış somatoform bozukluk
- Konversiyon bozukluğu
- Ağrı bozukluğu
- Hipokondriazis
- Vücut disformik bozukluğu
- Başka türlü adlandırılamayan somataform bozukluk
Somatizasyon Bozukluğu Nedir ?
Tekrar eden çok fazla bedensel yakınma vardır. Uzun yıllar sürer ve kronik hale gelir. Otuz yaşından önce başlar ve yaşam boyu sürer. Bunun dışında yakınmaların organik bir nedeni bulunamamıştır.
Belirtileri
- Otuz yaşından önce görülmesi
- Vücudun en az 4 farklı yerinde ağrının hissedilmesi (baş, boyun,karın, vb )
- Ağrı dışında iki gastrointestinal semptom öyküsü (bulantı, kusma, şişkinlik vb )
- Cinsel bozukluk
- Nörolojik semptomlar (dengesizlik, yorgunluk vb )
Konversiyon Bozukluğu Nedir ?
Psikolojik çatışma + bedensel işlev kaybı + nörolojik semptomlar ile belirli bir bozukluktur. Genellikle akut bir stres öyküsünden sonra ortaya çıkar ( kavga, tartışma gibi ) .
- Motor Belirtiler : Yürüyememe, kol ve bacaklarda güç azalması, konuşamama, ses çıkaramama.
- Duyu Belirtileri : Duyu kaybı, azalması ve artması, koku alamama, histerik körlük ve sağırlık.
- Nörovejatatif Belirtiler : Öksürük, hıçkırık, tıkanma, kusma.
Hipokondriazis Nedir ?
Organik bir hastalık belirtisi saptanamadığı halde bireyin hasta olduğunu veya olacağını düşünmesi ve bunun yanında çeşitli bedensel yakınmalar ile karakterizedir. Hastaya organik bir hastalığı olmadığı açıklandığı halde hala ciddi bir hastalığa yakalanmış olduğunu düşünür.
Belirtiler
Hasta, bedeniyle oldukça yakından ilgilidir. En ufak bir değişikliği atlamaz. Sürekli muayene olmak ister, tanı konmadığında hekime güvenmez ve başka hekime başvurur. Ağrı , korku , anksiyete mevcuttur.
Disosiyatif Bozukluk Nedir ?
Bu hastalığa sahip bireyin bilincinde, belleğinde, algılamasında, davranışlarının işlevlerinde ani ve geçici değişiklikler olur.
Belirtileri
Bayılma, unutma, çoğul kişilik, uyurgezerlik görülür.
Disosiyatif Bozuklukların Sınıflandırılması ( DSM-IV )
- Disosiyatif Amnezi : Travmatik bir olay sonucu kişisel bilgilerin birdenbire unutulması. Kendiliğinden hızla ve tamamen düzelir.
- Disosiyatif Füg : Bulunduğu yeri terk ederek başka bir kimliğe bürünmek. Kimlik karmaşası. Günler ve haftalar sonra birey gerçek kimliğine döner.
- Disosiyatif Kimlik Bozukluğu : Birden çok bağımsız kimlik veya kişilik varlığı. Kişiliklerden bir tanesi ön plandadır. Kronikleşme eğilimi vardır.
- Depersonalizasyon Bozukluk : Bu bireyler kendilerinin ya da çevrenin değişmiş veya gerçek olmadığı duygusunu yaşar.Kişi kendine yabancılaşmıştır. Çevresindeki insanları, nesneleri olduğundan farklı, yapay görür. Aşamalı olarak günler sonra azalır ve kaybolur.