Beyin dokusunun zarar görmesiyle çeşitli evrelerde bunama meydana gelmesidir. Beyin dokusu zedelenebilir, yıkılabilir. Bu etkenlere bağlı olarak demans meydana gelir. Düşünmede bellekte, soyut düşünmede ağır yetersizlikler mevcuttur. bunama yaygın bir halk sağlığı bozukluğudur. Yavaşça meydana gelir, gizlice ilerler ve meydana geldiğinde gittikçe ağırlaşan sonuçlara yol açar.
Bunama Neden Meydana Gelir ?
- Alzheimer hastalığı
- Huntington hastalığı
- Parkinson hastalığı
- Damarsal nedenler ( damar tıkanması, beyin embolisi vb.)
- Endokrin bozukluğu, karaciğer, böbrek, akciğer yetmezliği
- Kafa travmaları
- Epilepsi
- Enfeksiyonlar (menenjit, AIDS )
- Zehirlenmeler
- Güneş çarpması
- Elektrik çarpması
- Kan hastalıkları
Bunamanın Belirtileri Nelerdir?
Hasta insanlara muhtaçtır. Dış görünüşüne önem veremez. Kendine karşı ilgisizdir. Eskisi gibi düzenli ve titiz değildir. Bazen durgun, bazen de taşkınlık, çoşku duygularını yaşar. Ağır ağır konuşur. Düşündüğüyle konuştuğunu aynı anda planlayamaz. Kafası karışır ve konuşmakta zorlanır. Kekemelik, sözcükleri bir araya getirememe nedeniyle eksik konuşma, sözcükleri yineleme gibi konuşma zorluklarıyla karşılaşabilirler.
Çevresindeki olayların gidişatını kavramakta zorlanan bu bireyler etrafında neler olup bittiğini anlayamaz. Bu yüzden anksiyeteye ( bunaltıya ) kapılırlar. Bunaltısının diğer sebeplerine gelecek olursak, kişi unutkanlık yaşar, yer ve zaman kavramı bozulur ve kendini yalnız hissedebilir. Bir yandan uyum sağlamaya çalıştıkça ve kendini düzeltmeye çalıştıkça da bunaltısı artar. Huysuz, şüpheci ve kuşku duyan bir hal alırlar.
Hasta karşılaştığı insanları, yakınlarını tanımayabilir. Evdeki odaları şaşırabilir. Kıyafet seçimlerinde saçmalıklar yaşar. Kıyafetlerini ters giyebilir. Bulunduğu zamanın tarihini bilemez. Bilinci açıktır fakat hareketleri mantıklı değildir. Dikkatini toplayamadığı için bir konu hakkında uzun süre muhabbet edemez. Konuyla alakasız başka konuları anlatmaya başlar. Çok konuşan biri haline gelir. Çok eski geçmişe ait anıları sürekli anlatma eğilimi olabilir.
Bu hastalığın bakımı titizlik ve takip gerektirir. Acıkan hasta dışkısını bile yiyebilir. İleri seviyesinde idrarını kaçırır, yürümede güçlük yaşar, belirgin düzeyde davranış bozuklukları vardır, tanıdıklarını artık tanıyamaz. Yardım edilse dahi beslenmekte güçlükler yaşar.
Bunama Hastasının Bakımı
Bunama demans hastalığında aileye büyük görevler düşer. Bu görevler büyük sabır gerektirir. Hastaya karşı güleryüzlü, saygılı olunmalıdır. Yapabileceği en ufak başarıda ödüllendirilmeleri onlara moral olur. Anlayabileceği şekilde kısa sözcüklerle iletişim kurulmalıdır. Bakım sürecinde hastanın yakın çevresiyle iletişimde olmasında fayda vardır. Hasta, yabancı insanlara karşı korku duyabilir ve bunalır. Günlük yaşamında bağımsız olması sağlanır. İlaç tedavisinin takip edilmesi gerekir. Yalnızlıktan korktukları için belirli bir uğraş edinebilirler. Bu sayede kafaları dağılır. Egzersizler, fizik tedavi ya da ilgi duyduğu herhangi bir sanat dalında faaliyette bulunmaları için bunama demans hastalarının desteklenmeleri iyi olur.