Halk arasında zatürre olarak adlandırılan pnömoni hastalığı, akciğer dokusunun iltihaplanması sonucunda meydana gelen tablodur. Akciğer dokusunun iltihaplanmasına sebep olan birkaç faktör vardır. Birey bakteriler ve birçok yabancı organizma ile karşı karşıya gelir. Bu mikroorganizmalar hastanın kendi sindirim yolundan doğru akciğerlere ulaşır. Ağız, burun ve boğazdan sindirim kanalıyla gelirler ve akciğerlere yerleşirler. Zatürre hastalığı, solunum yoluyla da insandan insana bulaşabilir. Bakteriler hasta insandan sağlam kişiye bulaşır.
Pnömoniye yol açan risk faktörleri ileri yaş, grip, nezle gibi üst solunum yolları hastalıkları, KOAH gibi kronik hastalıklar ( kalp yetmezliği, bbrek yetmezliği, diyabet), sigara, alkoldür. Zatürreye neden olan bakteriler hava yoluyla bulaşabileceği gibi tabak, çatal, bardak gibi mutfak eşyalarıyla da bulaşır. Hasta bireyin kullandığı mutfak eşyaları bakteri taşır ve tükürük salgısıyla sağlıklı insanlara bakteri taşır. Özellikle çocuk ve bebeklerin bağışıklık sistemi gelişmemiş olduğundan herhangi bir üst solunum enfeksiyonuna karşı korunmalıdırlar. Kreş gibi yuvalarda solunum yoluyla bulaşan bakterilerin sebep olduğu hastalıklar daha yaygın görülür.
Zatürre ( Pnömoni) Belirtileri Nelerdir?
- Yüksek ateş
- Üşüme
- Titreme
- Kesilmeyen öksürükler
- Halsizlik
- Değişik renkte balgam (sarı, yeşil, kirli görünümlü)
- Kas ve eklem ağrıları
- Mide bulantısı/kusma
- İştahsızlık
Zatürre Tedavisi ve Korunma Yolları
Pnömoniden korunmada yapılması gereken şey risk faktörlerinden uzak durmaktır. Hasta bireyler ile dar ortamlarda beraber bulunmak en önemli risk faktörüdür. Eğer aynı ortama girilecekse maske kullanılmalıdır ve uzun süreli olmamalıdır. Aşılanma, hasta bireyler ile aynı ortamda bulunacaksa en güvenilir korunma yoludur. Grip ve nezle salgınlarının önüne geçmek zatürre hastalığı ile baş etmede çok önemli bir adımdır.
Özellikle kronik hastalığa sahip insanların bağışıklık sistemi hastalık ve ilaçlar nedeniyle baskılandığından dolayı daha çok dikkat etmelidirler. Bu bireylerin öncelikle beslenmelerine, ilaç tedavilerine ve hijyen koşullarına uyum sağlamaları gerekir.
Grip aşısı her yılın sonbahar aylarında yaptırılması gereken yıllık bir aşıdır. Gripten korunmak birçok solunum yolu rahatsızlığının başlangıcını durdurmayı sağlar. Grip virüsü hafife alınmaması gereken bir virüstür. Özellikle sürekli grip olanlar yüksek risk grupları arasındadır.
Pnömokok aşısı, pnömoniye neden olan Streptococcus pneumoniae adı verilen bakteriden korunmayı sağlar. Yüzde yüz koruyuculuğu olmamasıyla beraber sağlıklı bireylerde hastalıktan korunmada oldukça faydalıdır. Mutlaka bu aşırı belirlenen zaman aralıklarında yaptırın.
Zatürre tedavisi mümkün olan bir durumdur. Erken teşhis edilen vakaların ayaktan tedavisi yapılır ve iyileşme sağlanır. Ancak oksijen tedavisi ve monitörle takip gerektiren tedavisi gecikmiş hastaların genellikle yoğun bakım ünitelerinde tedavisi gerçekleştirilir. Geç teşhis edilmiş pnömoninin tedavisi mümkün olsa da yaşam koşulları kötüleşir ve hastalığın tekrar etmesi oldukça olası bir durumdur.