Vertigo, şiddetli baş dönmesiyle kendini gösteren bir iç kulak veya sinir sistemi hastalığının belirtisidir. Tek başına bir hastalık değildir. Baş dönmesi günlük hayatta başımıza gelebilecek olağan bir durumdur. Buna örnek verecek olursak tansiyon düşüklüğünde baş dönmesi yaşayabiliriz. Araba, gemi gibi taşıtlarda ‘taşıt tuttu’ tabirini sıkça kullanırız. Başımız döner, sersemleriz. Ya da kullandığımız bazı grip ilaçları ve antibiyotikler baş dönmesine yol açabilir. Bu baş dönmeleri günlük hayatta yaşanan sıradan olaylara bağlıdır. Bunlar hastalık sebebi veya nedeni değildir.
Vertigo belirtileri nelerdir?
Vertigo tanısı koymak kolay değildir. Sadece baş dönmesiyle tanı konulamaz. Baş dönmesi yaşayan insanlar bunun yanında aynı zamanda kulak çınlaması, soğuk terleme, bulantı- kusma, bulanık görme belirtilerini sık yaşarlar. Ayrıca vertigoda yaşanan baş dönmesi diğer baş dönmelerine göre daha farklıdır. Daha şiddetli olan bu baş dönmesinde kişi eşyaların yerinden oynadığını görür. Lafın gelişiyle ‘dünya dönüyor’ ifadesini kullanırlar.
Vertigo belirtilerine ayakta yakalanan insan sarhoş gibidir. Destek alarak yürümeye çalışır. Birinin yardımı olmazsa yere düşüp yaralanabilir. Belirtiler sinir sisteminden kaynaklı ise vücutta güçsüzlük, aniden elin ayağın tutmamasıyla yere düşme, kol ve bacakta uyuşmalar ve konuşma bozukluğu gibi sonuçlar doğurur.
Vertigo neden meydana gelir?
Vertigo nedenleri iki sebebe bağlanmaktadır. İç kulak sıvısının fazlalığına bağlı ya da sıvının hareketine bağlı gerçekleşebileceği düşünülmekte ya da sinir sistemindeki değişikliklere bağlı olduğu düşünülmektedir.
Sinir sisteminin etkisi olmasında pozisyon etkilidir. Yatarken sağa sola dönünce, aşağı veya yukarıya bakınca gerçekleşen vertigonun sebebi kulak sıvısında bulunan kristallerin yerinden oynamasıdır. Aniden başlar kısa sürede biter.Baş dönmesi gözler açıkken çevresindekilerin döndüğünü, kapalıyken kendi etrafında döndüğünü hisseder.
Bunların yanında kulak veya sinir sisteminde bir sıkıntı yoksa baş dönmelerinin psikolojik olarak meydana geldiği düşünülür.
Vertigo sırasında yapılması gerekenler nelerdir?
Baş dönmesi esnasında gözleri kapatmak yerine açarak bir noktaya bakarak bekleyin. Çünkü kapatmak dengeyi daha da bozacaktır. Bir yere uzanın ve kafanızı kaldırın. Belirtiler azalacaktır.
Vertigo tedavisi nasıl olur?
Vertigo belirtisini yaşayan insan bir anda kendisini hastanede bulabilir. Kulak muayenesi ve nörolojik muayeneyle sorun saptanır. Birtakım testlerle (işitme testi, denge testi, MR,EEG) desteklenir.
- Belirtiler pozisyondan kaynaklıysa kişi sedyeye yatırılır ve çeşitli manevralarla kulak kristalleri yerine oturtulur.
- Belirtilere özel ilaç reçete edilir.
- Eğer sorun herhangi bir lezyondan kaynaklıysa ameliyatla kontrol altına alınır.
Vertigo tedavisinden sonra dikkat edilmesi gereken bazı konular vardır:
- Kişi stresten uzak durmalıdır.
- Beslenmesinde tuz kısıtlaması yapmalıdır.
- Süt, yumurta gibi protein ağırlıklı besinler tüketilerek bağışıklık güçlendirilmelidir.
- D vitamini takviyesi almalıdır.
- Bol su tüketilmelidir. ( Günde en az 2 litre)
- İstirahat yerine boyun egzersizleri yapmak daha faydalıdır. Özel hareketlerin yapılması gerekir.
- Başı sarsacak hareketlerden kaçınılmalıdır.