Cilt kanseri, deriyi oluşturan hücrelerin anormalleşmesi ve kontrolsüz olarak çoğalması sonucunda oluşur. En yaygın kanser olarak bilinmektedir. Cilt kanserlerinin tedavisi yüksek oranda iyi sonuç vereceği gibi ölümle sonuçlanma ihtimalleri de vardır. Ölümle sonuçlanan cilt kanseri çoğunlukla melanom tipi kanser hücrelerinden kaynaklıdır. Melanom tipi kanser hücresi diğer hücre tiplerine göre çok az bir yüzdeye sahiptir.
Cilt kanseri hücrelerinin ilk oluştuğu katman derinin en üst katmanıdır. Bu katmana epidermis adı verilir. En önemli katmandır çünkü kanserli hücreler ilk aşamada bu bariyerle karşılaşır. Derinin epidermis katmanında keratinosit ve melonosit adlı hücreler bulunur. Keranositler asıl deri hücreleridir. Keratin adlı maddeyi üreterek protein sağlarlar.
Epidermisin en dışına stratum korneum adı verilir. Bunun içerisinde skuamöz hücreler bulunur ve ayrıca keranosit değişimi burada yapılır. Skuamöz hücreler canlıdır, yüzeyden tabana doğru hareket ederler. Değişim, ölü keranositlerin yerini yenilerinin almasıyla gerçekleşir. Epidermisin tabanında bulunan hücrelerin yukarıya çıkmasıyla değişim gerçekleşir.
Melanositler ise deriye rengini veren hücrelerdir. Derinin epidermisin alt kısımlarını güneş ışınlarından korur. Güneş ışığına maruz kalmış ciltte daha fazla üretilerek bronzlaşmaya neden olur. Bahsettiğimiz melanom tipi kanser hücreleri melonosit hücrelerinde çoğalmaya başlar.
Cilt kanseri türleri nelerdir?
Cilt kanseri türlerini oluşturan üç tip kanser hücresi vardır. Bunlar çoğunlukla güneşe en çok maruz kalan yüz ve boyun bölgesinde kanser oluşturan bazal hücreler ile skuamöz tipi hücreler, herhangi bir bölgede oluşabilen melanosit tipi hücrelerdir.
Bazal hücreli karsinom : En sık görülen cilt kanseri tipidir. Yüz ve boyun dışında sırt ve bacaklarda da bulunabilir fakat çok fazla yerde yayılımı yoktur. Şeffak, berrak, beyaz renkte olabileceği gibi kahverengi, siyah veya cilt renginde de olabilen şişliklerden meydana gelir. Ortası çöküktür. İyileştikten sonra tekrarlayabilir.
Skuamöz hücreli karsinom: Sert kabuklu görünümü vardır. Pullu bir yüzeyi vardır ve giderek büyür. Düz bir alanda yıllar içerinde yayılır. Kırmızı renkte olabilir.
Malign melanom : En az karşılaşılan cilt kanseri türüdür. Vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkabilen ben görünümlü hücrelerdir. Vücuttaki diğer benlerden kızarıklık, kaşıntı, kanama, renk değişikliği ve hassasiyet artışı belirtilerinin görülmesiyle ayrılır.
Cilt kanseri belirtileri nelerdir?
Cilt kanseri belirtilerini vücudumuzda gördüğümüzde hepimiz şüphe duymuşuzdur. Yeni bir sivilce, leke oluşumu varsa hassasiyet nedeniyle hemen hissederiz. Cilt kanseri belirtileri ise normal oluşumlara göre kendini daha spesifik olarak belli eder. Belirtilerden bir tanesini bile görürseniz doktora başvurunuz. Bu sayede erken teşhis ile kaserin önüne geçebilirsiniz.
- Uzun süre iyileşmeyen yaralar
- Kaşıntı,ağrı ve kanama
- Oluşan bir benin görünümünün değişmesi
- Vücuttaki diğer benlere göre bir benin daha farklı olması
Cilt kanseri tedavisi
Cilt kanseri tedavisinin en yaygın yöntemi tümörün çıkarılıp alınmasıdır. Cerrahi işlem, tümörün kaç haftalık olduğuna, büyüklüğüne, yayılımına ve tipine göre değişiklik göstermektedir. Bazen sadece tümörlü alan temizlenirken bazen de lenf nodüllerine yayılan tümörler de temizlenir. Lenf nodüllerinin de alındığı bu ameliyatlar daha geniş dokuları kapsar. Tümörün çevreye yayılımı da bu şekilde engellenmiş olur.
Tedavinin hedefleri deriyi tümörden iyice arındırmak ve dokuya zarar vermemektir. Kanser hücrelerinin tekrar oluşmaması için dokunun yeterli şekilde çıkartılması gerekir. Cerrahi tedaviden sonra estetik görünümün yok olmamasına özen gösterilir. Eğer cerrahi tedavide iz kalma olasılığı çok ise ve sakıncası yoksa radyoterapi yöntemi küçük hücreli kanserlerde olumlu sonuçlar veriyor.
Bir diğer cilt kanseri tedavi yönremi ise kriyoterapi yani dondurma işlemidir. Dondurma işlemi sıvı nitrojenin tümör üzerine uygulanması ile gerçekleştiriliyor. Bu sayede tömörler ölüyor ve işlem bittiğinde deriüzerindeki tümör kendiliğinden dökülüyor.
Küretaj dediğimiz tedavi yönteminde tümör kaşık şeklinde bir aletle kazınıyor ve elektirik akımı verilerek kanser hücreleri öldürülüyor.
Kemoterapi yöntemi dediğimiz losyon uygulamaları ile de kanser hücrelerinin ölmesi sağlanabiliyor.